EKOLOŠKO OGLEDALO (2)
Kancelarija za zaštitu životne sredine Opštine Gornji Milanovac obavlja niz poverenih poslova Ministarstva za zaštitu životne sredine Republike Srbije. Za realizaciju ovogodišnjeg programa zaštite životne sredine Opštine Gornji Milanovac u buxetskom Fondu za zaštitu životne sredine obezbeđeno je 15 miliona dinara.
Program upravljanja otpadom na seoskom području finansira se iz buxetskog Fonda za zaštitu životne sredine. Za odvoženje smeća iz seoskih mesnih zajednica predvićeno je 11 miliona dinara. Kako navode u Kancelariji za zaštitu životne sredine, u svakoj seoskoj mesnoj zajednici na području Opštine Gornji Milanovac postavljeni su kontejneri u centru sela, a njihovi korisnici su svi meštani zajedno. Otpad se prazni iz kontejnera i odvozi na sanitarnu deponiju “Vujan” na osnovu prijava predsednika saveta mesnih zajednica, ili lica koja su oni ovlastili. Na taj način su i žitelji ruralnih delova Opštine dobili alternativu za odlaganje otpada, čime se smanjuje pojava stvaranja “divljih deponija” i ujedno štede sredstva koja bi bila utrošena na njihovo uklanjanje.
Za specijalizovane usluge u oblasti zaštite životne sredine u buxetskom Fondu za te namene opredeljeno je četiri miliona dinara. Konkretno, za kontrolu i monitoring kvaliteta parametara životne sredine izdvojeno je 1,2 miliona dinara. U cilju dobijanja realne slike kvaliteta vazduha, nivoa buke i kvaliteta voda sa izvorišta, angažuje se akreditovana laboratorija, sada je to Zavod za javno zdravlje Čačak, koja vrši: mesečno merenje parametara kvaliteta vazduha, zatim kvaliteta podzemnih voda na pet izvorišta: Svračkovci, Mlakovac, Savinac, Majdan i Ždreban (uzorkovanje, mikrobiološka i fizičko-hemijska ispitivanja, sa stručnim mišljenjem o higijenskoj ispravnosti prirodne vode), merenje nivoa buke u gradu na deset mernih mesta i to tri dnevna i dva noćna po jednom mernom mestu. Kako navodi Nevena Obradović, šef Kancelarije za zaštitu životne sredine, bez obzira na uložena sredstva, postoje situacije kada se ne može uticati na poboljšanje kvaliteta podzemnih voda. Recimo, arsen u vodi je povezan sa geološkim sastavom podloge kroz koju voda prolazi i to je nešto na šta se ne može uticati. Kada je reč o bakteriološkoj neispravnosti vode, ona se može regulisati na mestu gde se voda toči, ali izvorišta često nisu dostupna. Preko inspekcijskih organa obaveštava se javnost da li je voda za piće ili ne. Sva navedena ispitivanja obuhvaćena su izveštajima, koji se postavljaju na zvaničnoj stranici Kancelarije za zaštitu životne sredine, na sajtu Opštine Gornji Milanovac, jer predstavljaju informacije od javnog značaja.
LOKALNI KATASTAR DIVLJIH DEPONIJA
Za čišćenje i sanaciju “divljih deponija” u ovogodišnjem buxetu Opštine Gornji Milanovac izdvojeno je 1,4 miliona dinara. Kancelarija za zaštitu životne sredine vodi Lokalni katastar divljih deponija (povereni posao Republike), koji se ažurira svake godine popisom novih i unošenjem podataka o očišćenim “divljim deponijama“. Očišćene deponije se snimaju, ucrtavaju u google map programu, sav otpad ide na deponiju “Vujan“, a na lokaciju se postavlja informativna tabla o pravilnom odlaganju otpada.
Za ostale specijalizovane usluge u oblasti zaštite životne sredine predviđena su sredstva u visini od 1,4 miliona dinara. Za izradu i realizaciju akcionih i sanacionih planova, elaborata, programa i unapređenje stanja u oblasti zaštite životne sredine biće utrošeno milion dinara. Sa ove pozicije se finansiraju planovi i programi u skladu sa Lokalnim akcionim ekološkim planom Opštine Gornji Milanovac. Trenutno je u toku izrada Elaborata o određivanju sanitarne zone izvorišta “Šiban” brezanskog vodovodnog sistema, koju realizuje akreditovani izvođač, izabran putem javne nabavke. Po nalogu Ministarstva zdravlja sve sanitarne zone izvorišta dobiće svoje elaborate. Do sada su odrađeni elaborati za dva izvorišta – Rajac i Banjanski vodovod.
PROGRAMI EDUKACIJE
Za programe edukacije u oblasti životne sredine opredeljeno 400 hiljada dinara. Ova sredstva su predviđena za lokalno i republičko takmičenje iz ekologije i zaštite životne sredine – Eko-kviz, koje se organizuje za decu od petog do osmog razreda svih sedam milanovačkih osnovnih škola, kao i lokalno takmičenje za najlepše i najbolje uređeno životno okruženje – manifestaciju “Beli labud”, po 200 hiljada dinara.
Godišnji program zaštite životne sredine, kao i izveštaj o njegovoj realizaciji šalju se Ministarstvu za zaštitu životne sredine radi davanja saglasnosti, a zatim Opštinskom Veću na usvajanje, čime se obezbeđuje kontrola i pravilan utrošak sredstava u ovoj oblasti.
Nosilac realizacije navedenih aktivnosti je opštinska Kancelarija za zaštitu životne sredine.
PRIORITETI ZA NAREDNI PERIOD
Kada je reč o prioritetima za naredni period, kako navode u Kancelariji za zaštitu životne sredine, u programu Fonda za zaštitu životne sredine za 2020.godinu je planirano finansiranje sledećih aktivnosti: analiza voda sa seoskih vodovoda manjih kapaciteta, izrada elaborata o sanitarnoj zaštiti izvorišta “Šiban” brezanskog vodozahvata, sanacija preostalih “divljih deponija”, realizacija programa monitoringa parametara životne sredine, odvoženja smeća sa seoskog područja, edukacije građana svih uzrasta kroz niz manifestacija (“Eko-kviz”, “Beli labud”, “Očistimo grad i opštinu Gornji Milanovac”, “Nedelja životne sredine”…), izrada Plana zaštite biodiverziteta zaštićenih područja Opštine Gornji Milanovac.
– Posebne investicije na lokalnom nivou, planirane za naredni period su: izrada projektne dokumentacije za vodovodnu i kanalizacionu infrastrukturu na seoskom području, u cilju obezbeđivanja pijaće vode kontrolisanog kvaliteta, kao i upravljanje komunalnim otpadnim vodama na celoj teritoriji Opštine Gornji Milanovac .To je dugotrajan proces i aspekt životne sredine veoma zahtevan na nivou cele države, koji podrazumeva ogromna ulaganja, stručan i timski rad. Sa druge strane, dobija se na kvalitetu života i zdravlju stanovnika, što nema cenu, i to je cilj ka kome usmeravamo svoje aktivnosti u narednom periodu, u skladu sa strategijom razvoja Republike Srbije – navela je Nevena Obradović.
V. Stepanović
